ΔΡΑΣΗ: ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΜΕ ¨ ΠΑΓΩΜΑ ΕΙΚΟΝΑΣ ¨
Την Παρασκευή 17. Μαΐου 2024 πραγματοποιήθηκε στην Α΄ τάξη η τελευταία μας δράση με θέμα τον σχολικό εκφοβισμό. Πριν από τις διακοπές του Πάσχα ρωτήσαμε τους μαθητές σε κάθε τμήμα ποιοι ενδιαφέρονται να παίξουν ένα μίνι θεατρικό 5 ατόμων στην τελευταία μας δράση. Τα παιδιά έδειξαν μεγάλη προθυμία. Την Πέμπτη 16. Μαΐου δόθηκε στα παιδιά που θα συμμετείχαν στο θεατρικό το παρακάτω σενάριο, προκειμένου να το προετοιμάσουν μαζί.
ΑΤΟΜΑ και ΣΕΝΑΡΙΟ:
- ο εκφοβιστής
- 2 φίλοι του εκφοβιστή
- το παιδί που εκφοβίζεται
- 1 θεατής
Στο παγκάκι της σχολικής αυλής κάθεται ήσυχα ένα παιδί. Στο ένα του χέρι κρατάει έναν χυμό και στο άλλο το σάντουιτς του. Πάνω στα γόνατα του έχει ακουμπήσει ένα βιβλίο και το διαβάζει με ενδιαφέρον.
Ο εκφοβιστής μαζί με τους φίλους του το αντιλαμβάνονται και συνεννοούνται να το παρενοχλήσουν. Το πλησιάζουν με κακία και κάθονται δίπλα του με τέτοιο τρόπο, ώστε να το έχουν εγκλωβίσει ανάμεσα τους. (δύο από αριστερά του και ένας από δεξιά του)
Ο εκφοβιστής του αρπάζει το βιβλίο και του λέει: ¨Για να δω! Τι είναι αυτό; Τι αηδίες διαβάζεις πάλι;¨
Πετάει με νεύρα το βιβλίο στο πάτωμα και λέει: ¨Δεν σου έχω πει να μην ασχολείσαι με αυτά;¨
Κοιτάζει με νόημα τους φίλους του και τους κάνει ένα νεύμα με το κεφάλι του. Εκείνοι καταλαβαίνουν αμέσως και αρχίζουν να σπρώχνουν όλοι μαζί το παιδί και από τις δύο μεριές μέχρι που του πέφτουν κάτω ο χυμός και το σάντουιτς του. Αρχίζουν να γελάνε με ευχαρίστηση, σηκώνονται και απομακρύνονται κάνοντας high 5. Λίγο πιο κάτω ο εκφοβιστής γυρίζει και ξανακοιτάει το παιδί και του κάνει μια χειρονομία που λέει ¨Θα σε παρακολουθώ!¨ Το παιδί τον κοιτάζει και είναι φανερά τρομαγμένο και πολύ στεναχωρημένο. Σκύβει και σηκώνει τα πράγματα του από το πάτωμα.
Κατά τη διάρκεια όλου του συμβάντος ένα άλλο παιδί που στεκόταν λίγο πιο πέρα τα είδε όλα. Πλησιάζει το παιδί και το βοηθάει να σηκώσει τα πράγματα του.
Τα πρώτα λεπτά της ώρας που πραγματοποιήθηκε η δράση, πήραμε τα παιδιά που θα έπαιζαν το θεατρικό έξω από την τάξη για να μπουν στο ρόλο τους και να δοθούν αν χρειάζονταν περισσότερες οδηγίες. Την ίδια ώρα εξηγήθηκε στην υπόλοιπη τάξη η δράση. Έπειτα δραματοποιήθηκε το θεατρικό μια φορά ολόκληρο μπροστά σε όλο το τμήμα χωρίς διακοπές.
Οι μαθητές που παρακολούθησαν το θεατρικό ρωτήθηκαν τι ακριβώς είδανε. Μετά από την περιγραφή του δρώμενου οι μαθητές του θεατρικού ξαναέπαιξαν το σενάριο, αλλά αυτή τη φορά με ¨πάγωμα εικόνας¨. Σε διάφορες φάσεις του θεατρικού ένας εκπαιδευτικός έλεγε ΣΤΟΠ και η εικόνα ¨πάγωνε¨, δηλαδή οι ηθοποιοί πάγωναν στην θέση τους. Στη συνέχεια καλούσαμε τους μαθητές που παρακολουθούσαν να πλησιάσουν μπροστά σε αυτήν την εικόνα, να αγγίξουνε ένα από τα πρόσωπα που συμμετείχαν (το θύμα, τον θύτη, τους φίλους του θύτη, τον θεατή) και να εκφράσουν κάποιο συναίσθημα ή κάποια σκέψη που πίστευαν ότι ένιωθε ή σκεφτόταν την συγκεκριμένη στιγμή το συγκεκριμένο πρόσωπο.
Όταν φανερώνονται συναισθήματα και σκέψεις, τότε ¨ζωντανεύει¨ η ενσυναίσθηση και δεν μπορούμε να μένουμε αδιάφοροι απέναντι σε ανθρώπους που υποφέρουν. Η ενσυναίσθηση είναι η ικανότητα να αντιλαμβανόμαστε τη θέση, τα συναισθήματα ή την κατάσταση κάποιου άλλου προσώπου και αποτελεί έναν ιδιαίτερα σημαντικό παράγοντα ελέγχου της επιθετικότητας. Έχει φανεί ότι όταν τα παιδιά έχουν καλλιεργήσει μέσα τους την ενσυναίσθηση, σπάνια θα ασκήσουν βία ή θα εκφοβίσουν άλλο παιδί. Για αυτό το λόγο συμπεριλάβαμε το συγκεκριμένο πρόγραμμα πρόληψης και αντιμετώπισης στο σχολείο μας.
Τα παιδιά ήταν πολύ πρόθυμα, πολύ εύστοχα και πολύ συνειδητοποιημένα. Περιγράψανε με μια αξιέπαινη ωριμότητα τις σκέψεις και τα συναισθήματα όλων των εμπλεκομένων σε όλες τις φάσεις του δρώμενου.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Οι δράσεις με θέμα τον σχολικό εκφοβισμό που πραγματοποιήθηκαν στο σχολείο μας, έφεραν πολύτιμα αποτελέσματα. Τα παιδιά είναι σε θέση να αναγνωρίζουν το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού και τα είδη του, να κατανοούν την σοβαρότητα του και να αντιλαμβάνονται τα διάφορα συναισθήματα, τις σκέψεις και τα κίνητρα όλων των προσώπων που συναντάμε σε αυτό. Συνειδητοποίησαν ότι δεν πρέπει να μένουν αμέτοχοι απέναντι σε συμβάντα βίας, διότι αυτό δείχνει ανοχή και αποδοχή αυτής. Κατανόησαν ότι οφείλουμε όλοι ανθρώπινα να επεμβαίνουμε και να βοηθάμε με όποιον τρόπο επιλέξουμε έναν άνθρωπο που χρειάζεται βοήθεια και νιώθει αδύναμος (π.χ. να μιλήσουμε σε κάποιον μεγαλύτερο τον οποίο εμπιστευόμαστε, να μιλήσουμε στο παιδί που εκφοβίζεται, να μιλήσουμε στο παιδί που εκφοβίζει). Και έμαθαν ότι αυτό μπορεί να γίνει πολύ διακριτικά, χωρίς να στοχοποιηθούν τα ίδια.
Συζητήστε με τα παιδιά σας, ρωτήστε τα για τις δράσεις μας, τι έμαθαν, τι συνειδητοποίησαν, τι τους έκανε εντύπωση και αν τους άρεσαν. Θα χαρούμε πολύ αν μας μεταφέρετε τι σας είπαν.
Με εκτίμηση
Νούλα Μαργέλη, Σέρυ Γεωργιάδου,Χριστίνα Κωστούλα, Γιάννης Καραγιώργος